Κρίσιμο είναι το θέμα της ομιλίας του Γενικού Γραμματέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στο Υπουργείο Υγείας, Μάριου Θεμιστοκλέους, «Η στρατηγική ανάπτυξης της ΠΦΥ στην Ελλάδα», ιδιαίτερα στην παρούσα συγκυρία, είπε στην εισαγωγή του ο κ. Γιάννης Κυριόπουλος, που προήδρευσε της διάλεξης. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί προγραμματικά ότι η ΠΦΥ αποτελεί προτεραιότητα σε συνδυασμό με τη δημόσια υγεία, και αυτό είναι θετικό, σχολίασε, και συμπλήρωσε πως, όταν ηρεμήσουν τα πράγματα, χρειάζεται να συμβάλουμε όλοι, ως επαγγελματίες υγείας ή εμπειρογνώμονες άλλων πεδίων για την επίλυση του χρονίζοντος προβλήματος της μεταρρύθμισης της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Είναι ευτυχές ότι οι κύριες πύλες εισόδου της μεταρρύθμισης του συστήματος υγείας, που είναι η πρωτοβάθμια φροντίδα και η ψηφιακή μεταρρύθμιση περιλαμβάνονται στην ατζέντα της δημόσιας συζήτησης και υποστηρίζονται από το σχέδιο Πισσαρίδη, παρατήρησε ο κ. Κυριόπουλος.
Δεν βρισκόμαστε ακόμα στη μετα-Covid εποχή, και η νόσος θα είναι εδώ μέχρι να πετύχουμε ανοσία σε 60-70% του πληθυσμού μέσω του εμβολιασμού, δήλωσε ο κύριος Θεμιστοκλέους.
Το μεγαλύτερο μέρος της δημόσιας υγείας αναλώνεται αυτή την περίοδο στην αντιμετώπιση της πανδημίας και στην οργάνωση του εμβολιασμού, είπε ο ομιλητής, είναι παρόλα αυτά το πρώτο βήμα για τη μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ.
Πολλές κυβερνήσεις, από όλο το πολιτικό φάσμα, προσπάθησαν να κάνουν μεταρρυθμίσεις χωρίς επιτυχία, ώστε η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας να αποκτήσει τον ρόλο που πρέπει σε ένα οικοσύστημα υγείας, είπε ο Γ. Γ. του Υπουργείου Υγείας. Στη συνέχεια τόνισε την ανάγκη να τεθεί το πλαίσιο ανάπτυξης της ΠΦΥ, τι ακριβώς θα περιλαμβάνει, και να οριστούν τα κονδύλια για τη χρηματοδότησή της. Θα πρέπει να αυξήσουμε τα κονδύλια για την ΠΦΥ, αν θέλουμε να διαδραματίσει τον ρόλο της.
Στη συνέχεια, ο κ. Θεμιστοκλέους περιέγραψε εν συντομία την υφιστάμενη κατάσταση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, στις αστικές και τις αγροτικές περιοχές, που έχουν κοινά προβλήματα ως προς τις κτηριακές υποδομές και τον εξοπλισμό. Στις αγροτικές περιοχές ωστόσο, τα Κέντρα Υγείας αποτελούν έναν καταξιωμένο θεσμό, που αντιμετωπίζεται με εμπιστοσύνη. Όσον αφορά τον θεσμό του οικογενειακού γιατρού, το σύστημα έχει στραφεί σε αυτή την κατεύθυνση, αλλά δεν υπάρχει επαρκής αριθμός γενικών γιατρών και υπάρχει δυσκολία προσέλκυσης ιατρικού προσωπικού καθώς δεν υπάρχουν οικονομικά κίνητρα.
Από πλευράς ανταπόκρισης των πολιτών, πολύ μικρό ποσοστό, περίπου 7%, είναι εγγεγραμμένοι σε οικογενειακό γιατρό. Όσον αφορά «το ταξίδι του ασθενούς», από το σύμπτωμα, την προσέλευση στην ΠΦΥ, τη διάγνωση, τη μετάβαση στη δευτεροβάθμια φροντίδα, στη θεραπεία, ο ασθενής στο παρόν σύστημα απευθύνεται χωρίς καθοδήγηση εκεί όπου έχει ευκολότερη πρόσβαση, είπε ο ομιλητής.
Στόχος του υπουργείου είναι να υπάρχει σαφής καθοδήγηση του ασθενούς από όλες τις δομές του συστήματος, βασιζόμενη σε πρωτόκολλα, σε ένα ενιαίο δίκτυο που θα κάνει βέλτιστη χρήση των διαθέσιμων πόρων. Στο δίκτυο αυτό δεν θα αποκλείσουμε κανέναν, ιδιώτες ή δημόσιο σύστημα, δήλωσε ο κ. Θεμιστοκλέους. Πρακτικά, θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να συμβληθούν οι ιδιώτες πάροχοι για τις υπηρεσίες τους.
Στο νέο δίκτυο της ΠΦΥ, αρχικά σε τοπικό επίπεδο, η διοικητική δομή θα ανήκει στις ΥΠε (συμπεριλαμβανομένου του δικτύου των ιδιωτών), ενώ το κέντρο της οργανωτικής δομής θα είναι το Κέντρο Υγείας. Ο ομιλητής περιέγραψε τις υπηρεσίες που θα παρέχονται στους ασθενείς, είτε προσέρχονται μόνοι τους στα ΚΥ, είτε προέρχονται από παραπομπές από νοσοκομεία.
Κλειδί στη διαδικασία της μεταρρύθμισης είναι η ψηφιοποίηση του συστήματος, υπογράμμισε. Αυτή περιλαμβάνει τη λειτουργία του ατομικού ηλεκτρονικού φακέλου υγείας (ΑΗΦΥ) και το άνοιγμά του σε περισσότερες ιατρικές ειδικότητες για να συμπληρώνουν στοιχεία του ασθενή που θα τον συνοδεύουν σε κάθε βήμα μέσα στο σύστημα. Αρχικά αυτό θα γίνει σε ένα σύντομο ηλ. φάκελο ασθενή (patient summary).
Χρειάζονται πρόσθετοι πόροι από τη γενική κυβέρνηση προς το σύστημα υγείας, προκειμένου να γίνει η απαραίτητη μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ, υπογράμμισε ο κ. Θεμιστοκλέους. Η παρούσα κυβέρνηση έχει λάβει την απόφαση να κατευθυνθούν πόροι στην ΠΦΥ μέσω ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες, από το Next generation EU recovery plan, σχέδιο το οποίο περιλαμβάνει κτηριακή αναβάθμιση, μεγάλο πρόγραμμα εκπαίδευσης προσωπικού, διαχείριση χρόνιων ασθενών, ανακουφιστική θεραπεία˙ επίσης, από το τρέχον και από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, για επέκταση των ΤΟΜΥ, την τηλεϊατρική και την κατ’ οίκον φροντίδα.
Όσον αφορά τη συμμετοχή της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στη διαχείριση της πανδημίας Covid-19, ο κ. Θεμιστοκλέους ανέφερε ότι αυτή ανέρχεται στο 52,63%, και ευχαρίστησε τους επαγγελματίες υγείας των ΚΥ για την κινητοποίησή τους. Σήμερα, έχουμε 235 ΚΥ που εξετάζουν συμπτωματικά περιστατικά Covid, είπε. Τις τελευταίες 40 μέρες, ειδικότερα, πρόσθεσε, οι δομές της ΠΦΥ εξετάζουν περισσότερα άτομα από αυτά που εξετάζουν στα ΤΕΠ των νοσοκομείων. Οι μισοί περίπου έλεγχοι που γίνονται σε δημόσιες δομές του συστήματος υγείας, γίνονται σε δομές ΠΦΥ, προσφέροντας τεράστια ανακούφιση στα νοσοκομεία, συμπλήρωσε.
Στη συνέχεια, ο κ. Θεμιστοκλέους παρουσίασε το σχέδιο εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες υγειονομικές δράσεις στη χώρα που αναλαμβάνει η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Θα αναπτυχθούν 1.018 εμβολιαστικά κέντρα στις δομές της ΠΦΥ (Κέντρα Υγείας, τοπικά και περιφερειακά ιατρεία) με μέγιστη δυνατότητα εμβολιασμού 2 εκατ. πολιτών τον μήνα, ενώ οι υγειονομικοί πρόκειται να εμβολιαστούν στα νοσοκομεία. Επίσης από δομές της ΠΦΥ κινητές ομάδες που θα συντονίζονται και θα τροφοδοτούνται από ένα ΚΥ, θα επισκέπτονται οίκους ευγηρίας & κέντρα αποκατάστασης.
Ο ομιλητής τόνισε ότι το εμβόλιο είναι αυτό που θα μας επιτρέψει να επιστρέψουμε σε μια κανονικότητα. Στη συνέχεια περιέγραψε τη διαδικασία του ορισμού ραντεβού στα εμβολιαστικά κέντρα (με βάση τον ΑΜΚΑ) για τον γενικό πληθυσμό, ενώ για όσους ανήκουν στις ομάδες προτεραιοποίησης θα ισχύσει μια πολύ απλή, αυτοματοποιημένη διαδικασία. Επιπλέον, θα ανακοινωθούν κι άλλα κανάλια για ραντεβού, ανέφερε.
Είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, είπε κλείνοντας την ομιλία του ο κ. Θεμιστοκλέους, ώστε στους επόμενους 6-7 μήνες να καταφέρουμε να εμβολιάσουμε το απαραίτητο τμήμα του πληθυσμού και να μην έχουμε πρόβλημα με την πανδημία.